Bas Heijne
(Nijmegen, 1960) schrijft romans, essays, verhalen en toneelstukken en hij is columnist van NRC Handelsblad. Hij publiceerde de romans Laatste woorden en Suez, ontving in 2005 de Henriëtte Roland Holst-prijs en presenteerde in 2008 hij het TV-programma Zomergasten. In Moeten wij van elkaar houden, het populisme ontleed (2011) laat hij zien hoe globalisering en toenemend individualisme het populisme in de hand werken. In 2013 verscheen Angst en schoonheid, een essay over de door hem bewonderde Louis Couperus. In hetzelfde jaar werd zijn documentaire Louis Couperus - niet te stillen onrust uitgezonden. In 2015 presenteerde hij de vijfdelige documentaire De volmaakte mens. In 2016 verscheen zijn essay Onbehagen nieuw licht op de beschaafde mens. In 2017 ontving Heijne de P.C. Hooft-prijs. Hij krijgt de oeuvreprijs voor zijn beschouwend proza.
(2017)Deel deze pagina:
Archief beschikbaar voor: Bas Heijne
-
Morality, Truth and Fiction in America - Bas Heijne, Brad Watson and Markha Valenta
Met: Bas Heijne, Brad Watson, Markha Valenta
Waar staat Amerika voor op dit moment? Voor welke waarden staat een land waar waarheid en fictie steeds meer door elkaar lopen en morele grenzen verlegd worden? 'Morality, Truth and Fiction in America' was de rode draad in een gesprek van Bas Heijne met Amerika-deskundige Markha Valenta en de Amerikaanse schrijver Brad Watson.
Miss Jane van Brad Watson, recent als Juffrouw Jane in Nederlandse vertaling verschenen, speelt zich af in Mississippi. De roman beslaat het leven van 'juffrouw' Jane, die een afwijking heeft die maakt dat een 'gewoon' leven niet zomaar tot de mogelijkheden behoort. Toch wil ze doen wat iedereen doet, en op die manier wordt dat wat een 'gewoon leven' is, door Watson uitvergroot. Het is een manier om in de werkelijkheid te staan en het verhaal geeft een handvat om na te denken over hoe het is om in deze tijd Amerikaan te zijn.
Markha Valenta is universitair docent Amerikanistiek aan de Radboud Universiteit van Nijmegen. Ze schrijft essays over de wisselwerking tussen globale politiek en het onderdeel uitmaken van een gemeenschap.N.B. Oorspronkelijk zou Ottessa Moshfegh aan dit programma deelnemen. Zij was helaas wegens ziekte verhinderd.
B-Unlimited met Markha Valenta, Brad Watson & Bas Heijne
Morality, Truth and Fiction in America | Writers Unlimited
Engelstalig programma
Woensdag 19 september 2018 van 20.30 -22.00 uur
Zaal open 20.00 uur
Programma samengesteld door Toef Jaeger (Writers Unlimited)
Boekverkoop in de zaal door Van Stockum Boekverkopers
Centrale Bibliotheek, Studio B, Spui 68 Den Haag -
NRC Leesclub Live: Bas Heijne over Madame Bovary
Met: Bas Heijne, Michel Krielaars
Toen we Bas Heijne vroegen om een klassieker te kiezen die hij tijdens Winternachten festival 2018 in NRC Leesclub Live zou willen bespreken vroeg hij enkele weken bezinning. Er zijn zoveel boeken van waarde om (opnieuw) te lezen en samen te bespreken. Uiteindelijk was zijn keuze voor de wereldberoemde psychologische roman Madame Bovary van Gustave Flaubert vastberaden.
Bas Heijne: "Madame Bovary, c'est moi." Die uitspraak van Gustave Flaubert is bijna beroemder dan zijn roman zelf - maar wat bedoelde hij ermee? Lange tijd ben ik om Madame Bovary heengelopen. Zoals wel vaker met klassiekers had ik het gevoel hem ongelezen wel zo'n beetje te kennen - er was zoveel over gezegd en geschreven, het verhaal was zo vaak verfilmd. Maar toen ik een aantal jaren geleden het dan eindelijk opensloeg, bleek het een heel andere roman dan ik gedacht had. Dit klassieke werk, dat bij verschijning in 1856 Flaubert op een proces wegens obsceniteiten kwam te staan, geldt tegenwoordig als de eerste grote realistische roman. Maar het ironisch-tragische verhaal over de jonge Emma Bovary, opgesloten in een leven als vrouw van een plattelandsdokter, gaat vooral over illusie en zelfbedrog. Wie heeft er nooit gedroomd van een ander, rijker leven? Wie heeft er nooit onrealistische verwachtingen gekoesterd, zichzelf niet bedrogen? Hoe gedetailleerd en precies Flaubert zijn Bovary in het Frankrijk van de 19e eeuw heeft geplaatst, ze blijkt verrassend tijdloos. Madame Bovary, dat is niet alleen Flaubert, c'est nous.''
Madame Bovary, waaraan Flaubert 56 maanden schreef, verscheen in 1856 als feuilleton. Mede doordat Flaubert, zijn uitgever en de drukker in een veelbesproken rechtszaak werden beschuldigd van 'belediging van de publieke en religieuze moraal en van de goede zeden', werd de roman bij publicatie in 1857 een enorm succes. Flaubert is overigens, ook door zijn goede connecties in hoge kringen, uiteindelijk vrijgesproken van 'vulgair realisme en choquerende beschrijving van de personages'.
De nauwgezette beschrijving van hoofdpersonage Emma Bovary, haar affaires en haar verlangen naar een grootser leven inspireren tot op de dag van vandaag niet alleen schrijvers, toneel-, film- en stripmakers maar ook steeds nieuwe lezers. De roman is in het Nederlands verkrijgbaar, vertaald door Hans van Pinxteren, in de uitgave van LJ Veen Klassiek.
Michel Krielaars, chef Boeken van NRC, leidde de bespreking van Madame Bovary door Bas Heijne in.
Na afloop signeerde Bas Heijne zijn werk bij de Van Stockum Bookshop in de foyer.
-
Fraternité! De vergeten waarde van wij-gevoel
Het verlangen naar een daadkrachtig wij-gevoel is overal ter wereld opnieuw een bron van sociale bewegingen. Het wij-gevoel voedt nieuwe, gepassioneerde emancipatie- en identiteitsgroepen. Evengoed veroorzaakt het wij-gevoel ook maatschappelijke fragmentatie en conflicten.
Broederschap, derde pilaar van democratisch streven uit de Franse Revolutie, is lang gezien als een minder ontvlambaar maatschappelijke waarde in vergelijking met Vrijheid en Gelijkheid. Maar de comeback van het daadkrachtige wij-gevoel gaat gepaard met veel polarisatie en conflict in samenlevingen.
Bas Heijne, P.C. Hooftprijs-winnaar voor zijn essayistisch oeuvre en prominent NRC-columnist, onderzocht samen met de Vlaamse cultuurhistoricus en schrijver David Van Reybrouck, de Turkse dichter en filosoof Efe Murad, de Duitse schrijver Fatma Aydemir en de Poolse romanschrijver en journalist Grazyna Plebanek waarom de kracht van het verlangen naar Broederschap is onderschat. Hij zocht met hun naar de hedendaagse woorden voor het verbindende wij-gevoel.
De gesprekken werden omlijst door voordracht van poetry slam-talent Sanam Sheriff (India), door live getekende illustraties van Gerda Dendooven (België) en door muzikale bijdragen van klassiek accordeonist Oleg Lysenko (Nederland) en van sopraan Elisabeth Sturtewagen (België)
-
Bas Heijne & Stephan Sanders
Met: Bas Heijne, Raj Mohan, Stephan Sanders
We hadden een droom - de erfenis van drie wereldverbeteraars
Ze voerden een felle strijd tegen ongelijkheid, onderdrukking en haat: Nelson Mandela, Martin Luther King en Gandhi. Naar aanleiding van een tentoonstelling in de Nieuwe Kerk in Amsterdam schreef Bas Heijne een bevlogen essay over deze strijders tegen apartheid, racisme en antikolonialisme. In zijn essay Wereldverbeteraars staat de filosofie van deze drie helden centraal. Volgens Heijne beschouwen we hun gedachtengoed vaak als vanzelfsprekend; maar waren hun ideeën over humanisme, de kracht van liefde en hoe zij vanuit compassie, niet vanuit haat, de ongelijkheid en onrecht wisten te bestrijden pas echt radicaal.
Op donderdag 14 december 2017 was Bas Heijne samen met schrijver en columnist Stephan Sanders te gast bij B-Unlimited. Voor De Groene Amsterdammer schreef Sanders een recensie over Wereldverbeteraars. Op ons podium in de bibliotheek vertelde Heijne over zijn boek en ging erover met Sanders in gesprek. Ook was er ruimte voor vragen van het publiek.
Deze laatste avond van B-Unlimited in 2017 sloten we extra feestelijk af met een bijzondere muzikale bijdrage van Raj Mohan, de bedenker van Sarnami-Bhojpuri geet and pop.
Programma samengesteld door Shervin Nekuee (Writers Unlimited).
Boekverkoop in de zaal door Van Stockum Boekverkopers
B-Unlimited: Bas Heijne & Stephan Sanders
We hadden een droom - de erfenis van drie wereldverbeteraars
Muziek: Raj Mohan
donderdag 14 december
zaal open 20.00 uur
aanvang: 20.30 uur
Centrale Bibliotheek, Studio B
Spui 68 Den HaagTijdens het Winternachten Festival 2018 (18 21 januari) leidden Bas Heijne en Stephan Sanders gesprekken met internationale schrijvers rondom het festivalthema We the People over het verlangen naar een daadkrachtig wij-gevoel. Kijk voor meer informatie op www.writersunlimited.nl
-
VPRO O.V.T. Live
Met: Arnon Grunberg, Bart Funnekotter, Bas Heijne, Eric Vloeimans, Ian Buruma, Ilja Leonard Pfeijffer, Jos Palm, Karin Amatmoekrim, Nelleke Noordervliet, Paul van der Gaag
UITVERKOCHT - Elke zondagochtend staat actualiteit van de geschiedenis centraal in een van de best beluisterde Nederlandse radioprogramma's. OVT wordt deze zondag live uitgezonden vanuit het gezellige Wintercafé in Theater aan het Spui. Kijk en luister mee!
Auteurs uit het Winternachten Festival komen langs voor interviews, gesprekken en verhalen, zoals Ian Buruma, Ilja Leonard Pfeijffer, Bas Heijne, Karin Amatmoekrim en Arnon Grunberg. Nelleke Noordervliet spreekt haar column uit, en Bart Funnekotter presenteert de boekrecensies van deze week. Met live muziek door trompettist Eric Vloeimans.
-
Het is hier geen Amerika (part 2)
De onverwachte verkiezing van zakenman Donald Trump tot president van de Verenigde Staten wordt op deze vrijdag 20 januari bezegeld in Washington. De keuze voor Trump wordt vooral gezien als een teken van weerzin van de burgers tegen de zittende politieke elite en een breed gedeeld onbehagen onder de Amerikaanse bevolking. Is Amerika ons voorland, komt de kiezer ook in opstand tegen de zittende politieke elite hier? In Europa vinden in 2017 belangrijke nationale verkiezingen plaats in Nederland, Frankrijk en Duitsland; als eerste gaat Nederland naar de stembus voor de Tweede Kamer op 15 maart 2017. Staat ons een verrassing te wachten?
In Het is hier geen Amerika vergelijken schrijvers en journalisten de Verenigde Staten en Nederland onder kundige leiding van Stephan Sanders. Margriet Oostveen schreef vanuit de VS in NRC Handelsblad over het dagelijks leven van Amerikanen; tegenwoordig doet ze dat vanuit Nederland in de Volkskrant over de Nederlanders. Bas Heijne plaatst het onbehagen in een bredere culturele context; Ian Buruma, burger en kenner van beide landen vergelijkt, Arnon Grunberg reflecteert op wat hij in de straten van New York en Den Haag ziet en hoort. Jeanine Valeriano en haar Spoken Beat Night sluiten af met een flonkerend optreden. -
The Return of Sultans & Tsars?
Essayist en P.C.Hooftprijs 2017-winnaar Bas Heijne gaat in gesprek met de Nederlands-Estse schrijfster Sana Valiulina, de Turkse schrijfster/journaliste Ece Temelkuran en de gevierde Russische romanschrijver Michaïl Sjisjkin in gesprek over de achtergronden van de huidige turbulente tijden in Turkije en Rusland. Hoever moeten we terug in de geschiedenis om het huidige Turkije en Rusland te begrijpen? Welke collectieve trauma's, frustraties en sentimenten liggen ten grondslag aan de recente ontwikkelingen?
Sinds de mislukte staatsgreep van afgelopen zomer ondergaat Turkije een grimmige tijd. Niet alleen militairen maar ook dissidenten moeten het ontgelden. Vele journalisten is hun werk ontnomen, academici en intellectuelen krijgen een reisverbod. Maar de trend van intimideren van de intelligentsia is ouder dan de coup. Orhan Pamuk, Nobelprijswinnaar voor literatuur, waarschuwde twee jaar terug al in The Guardian dat angst in Turkije de bovenhand krijgt, "Ik zie dat iedereen bang is. . . de vrijheid van meningsuiting is diep gekelderd."
Met Rusland is het niet veel beter gesteld. Michaïl Sjisjkin beschreef onlangs hoe Russische media onder het bewind van president Poetin veranderd zijn in massavernietigingswapens, bedoeld om de bevolking te overtuigen dat Rusland opnieuw in oorlog met het westen is. Binnen deze oorlogsretoriek is elke vorm van kritiek een teken van landverraad. Daarmee wordt het onderdrukken van dissidenten gelegitimeerd.
Ece Temelkuran is een Turkse journalist en politiek commentator. Recent verscheen haar boek Turkey: The Insane and the Melancholy.
De Nederlands-Estse Sana Valiulina verhaalde in Kinderen van Brezjnev (2014) wat het Sovjetsysteem aan beschaving kapotmaakte en hoe in het post-sovjettijdperk het moreel verval in een versnelling kwam.
-
Het boek van mijn leven: Bas Heijne
Bas Heijne vertelt over zijn favoriete boek: het boek dat hem inspireert of raakt; het boek dat zijn artistieke, morele of intellectuele kompas heeft gevormd; het boek dat hij iedereen aanraadt. Interviewer: Hassnae Bouazza. Nederlandstalig
-
Into the Writer s Brain: A.S. Byatt meets Neuroscientist Morten Kringelbach and Bas Heijne
Met: A.S. Byatt, Bas Heijne, Morten Kringelbach
'Ik denk alleen in termen van plezier aan schrijven'. Schrijven is het belangrijkste in het leven van A.S. Byatt, de Britse winnares van de Erasmusprijs van 2016. Dingen maken, een boek of essay opbouwen geeft haar een bijzonder esthetisch plezier. En dat is het onderwerp waarin hersenonderzoeker Morton Kringelbach uit Oxford gespecialiseerd is. Hij probeert vast te stellen waar in het brein het plezier verborgen zit. Schrijver en journalist Bas Heijne gaat met de auteur en de wetenschapper in gesprek over het proces van schrijven en de rol van het plezier.
Is het mogelijk om de exacte plaats in de hersenen van A.S. Byatt vast te stellen waar het plezier zich verbergt? Wat gebeurt er in haar hoofd in de uren dat ze schrijft, en empathie toont met haar personages? Wat maakt haar tot die fantastische schrijver over emotie en het brein?
A.S. Byatt won de Erasmusprijs van 2016 vanwege haar uitzonderlijke bijdrage aan de kunst en cultuur. De winnares van de Booker prijs werd door de jury geprezen vanwege de manier waarop ze het genre 'life-writing' (historische romans, biografieën en autobiografieën) opnieuw heeft vormgegeven. Ze is een geboren verhalenverteller, met een scherp oog voor relaties in het openbare en privé-leven. In romans als Obsessie en De Biograaf, verkent Byatt het terrein van het schrijven van biografie of het doen van research. In haar grote oeuvre verenigt ze grote eruditie met ongebreideld schrijfplezier en grote verbeeldingskracht.
Morten Kringelbach is directeur van Hedonia, een internationale onderzoeksgroep in Oxford en in Aarhus, Denemarken. Hij is Senior Research Fellow aan de faculteit psychiatrie van de universiteit van Oxford, professor aan de Aarhus Universiteit, en Senior Research Fellow en docent in de neurowetenschappen aan het Queen's College van de Universiteit van Oxford.
Gespreksleider Bas Heijne schrijft essays, verhalen en toneelstukken en hij is columnist van NRC Handelsblad. In zijn werk analyseert hij hoe de grote verwachtingen van na de Tweede Wereldoorlog hebben plaatsgemaakt voor individualisme en xenofobie. In Moeten wij van elkaar houden, het populisme ontleed (2011) laat hij zien hoe globalisering en toenemend individualisme het populisme in de hand werken. In 2013 verscheen Angst en schoonheid, een essay over de door hem bewonderde Louis Couperus. In 2015 presenteerde hij bij Human/VPRO de vijfdelige documentaire De volmaakte mens. In 2016 verscheen zijn essay Onbehagen nieuw licht op de beschaafde mens.
Een Engelstalig gesprek. Met steun van de Stichting Praemium Erasmianum. Samengesteld door Liliane Waanders (Writers Unlimited).
-
John Gray meets Bas Heijne: Can We Change the World?
Met: Bas Heijne, John Gray
Als je iets écht wilt, dan lukt het ook, zo willen we onszelf graag doen geloven. Iedere menselijke daad begint bij een ambitie en bij geloof in het eigen kunnen. Mensen willen de wereld veranderen, maar kunnen ze dat ook, of onderschatten ze de krachten die hun ambities dwarsbomen? Kan de mens de wereld veranderen of verandert de wereld de mens? In zijn nieuwste boek De ziel van de marionet onderzoekt de Britse schrijver en filosoof John Gray deze vraag aan de hand van voorbeelden uit de praktijk van de politiek, de religie, de filosofie en de literatuur. NRC Handelsblad: 'Gray zet je echt aan het denken een verademing.'
John Gray (1948) is emeritus hoogleraar Europese ideeëngeschiedenis en wordt gerekend tot de G8 - de acht grootste politiek filosofen van onze tijd. Hij publiceert in The Guardian, New Statesman en The Times Literary Supplement en schreef eerder een aantal invloedrijke boeken waaronder Strohonden, Al-Qaida en de moderne tijd, Provocaties, Valse dageraad, Zwarte mis, Grays anatomie, Het onsterfelijkheidscomité en De stilte van dieren.
Bas Heijne (1960) is schrijver, denker, vertaler en interviewer. Hij is als essayist verbonden aan NRC Handelsblad, waarin hij ook een wekelijkse column schrijft, en publiceerde diverse boeken. Heijne werd onlangs voor Angst en schoonheid onderscheiden met de J. Greshoffprijs voor het beste essay. Hij buigt zich net als John Gray graag over de grote vragen van onze tijd.Shahin Nasiri, winnaar van de Peter Baehr prijs voor onderzoek naar de mensenrechten, leest zijn column over het boek van Gray voor.
Avond in samenwerking met uitgeverij Ambo|Anthos. Voertaal Engels
-
Het Schrijversfeest
Met: Aad Meinderts, Bart Moeyaert, Bas Heijne, Calliope Tsoupaki, Cristina Branco, De Règâhs, Dimitri Verhulst, Francis Broekhuijsen, Ivo van Hove, Jan van Mersbergen, Joris Wijsmuller, Kees 't Hart, Luc Coorevits - Behoud de Begeerte, Lucky Fonz III, Maarten 't Hart, Maria Barnas, Mensje van Keulen, Piet Gerbrandy
Francis Broekhuijsen presenteert de feestelijke afsluiting van het festival: het Schrijversfeest, een gevarieerd programma waarin de Nederlandse literatuur centraal staat.
Dichteres Maria Barnas opent de middag met een ode aan de poëzie. Schrijver en recensent Kees 't Hart leidt het programma in met zijn visie op de Staat van de Nederlandse Letteren, een toespraak over de literaire hoogtepunten van 2014. Schrijver Bart Moeyaert, artistiek intendant van gastland Vlaanderen en Nederland op de Frankfurter Buchmesse in 2016, presenteert de plannen om onze literatuur verder op te stoten in de vaart der volkeren. Fadozangeres Cristina Branco zingt speciaal voor de gelegenheid gecomponeerde liederen, gebaseerd op de poëzie van onder meer Remco Campert.
Het hart van het programma vormt de uitreiking van de Jan Campert-prijzen, de prestigieuze literatuurprijzen van de Gemeente Den Haag, met geïnspireerde voordrachten door bewonderaars van de laureaten. Piet Gerbrandy ontvangt voor zijn dichtbundel Vlinderslag de Jan Campert-prijs en krijgt een laudatio van componiste Calliope Tsoupaki. Jan van Mersbergen, die voor zijn roman De laatste ontsnapping de F. Bordewijk-prijs ontvangt, wordt toegezongen door singer-songwriter Lucky Fonz. Bas Heijne ontvangt de J. Greshoff-prijs voor Angst en schoonheid. Louis Couperus, de mystiek der zichtbare dingen. Hij wordt toegesproken door Ivo van Hove, regisseur en directeur van Toneelgroep Amsterdam, dat in 2015 werk van Couperus op de planken brengt. Schrijver Dimitri Verhulst spreekt Luc Coorevits toe, de passionele bezieler van Het Vlaamse literair productiehuis Behoud de Begeerte, dat werd onderscheiden met de G.H. 's-Gravesande-prijs voor bijzondere literaire verdiensten. Klap op de vuurpijl is de Constantijn Huygens-prijs voor een geheel oeuvre. Die wordt uitgereikt aan Mensje van Keulen voor haar romans, verhalen en gedichten. Schrijver Maarten 't Hart zal haar lof toezwaaien en tot slot zingen De Règâhs haar toe.
Programma in samenwerking met het Nederlands Letterenfonds en de Jan Campertstichting.
-
VPRO's OVT Live
Met: Bas Heijne, Cynthia Mc Leod, De Règâhs, Elsbeth Etty, Mathijs Deen, Nelleke Noordervliet, Paul Scheffer, Paul van der Gaag, Reggie Baay, Stefan Hertmans, Ton van de Langkruis
Een van de best beluisterde programma's van Radio 1 is VPRO's OVT. Elke zondagmorgen staat de actualiteit van de geschiedenis centraal.
Inmiddels is het een traditie dat de programmamakers ten tijde van het festival verhuizen naar Den Haag, dit keer om live uit te zenden voor publiek, vanuit de gezellige foyer van Theater aan het Spui. Publiek is van harte welkom, de toegang en koffie zijn vrij. In het eerste uur hebben presentatoren Mathijs Deen en Paul van der Gaag een gesprek met schrijver Reggie Baay en festivaldirecteur Ton van de Langkruis over de geschiedenis van het 20jarige Writers Unlimited; een gesproken column van Nelleke Noordervliet en een gesprek over slavernij in de Oost en in de West met Cynthia McLeod (Suriname) en Reggie Baay. Van hem verscheen vorige week het boek Daar werd wat gruwelijks verricht, over de verborgen slavernijgeschiedenis van Nederlands-Indië. In het tweede uur een gesprek met Bas Heijne en Elsbeth Etty over Couperus. Tot slot spreken Paul Scheffer en Stefan Hertmans over de boeken die schreven over de verhalen van hun grootvaders. Tussendoor optredens van de Haagse band De Règâhs.
-
NRC Leesclub Live: Familieziek, van Adriaan van Dis
Met: Bas Heijne, Elsbeth Etty, Gustaaf Peek, Michel Krielaars
Een traditie op het festival, de NRC Leesclub live. Het panel, dat bestaat uit redacteuren Elsbeth Etty, Bas Heijne en schrijver Gustaaf Peek, bespreekt onder leiding van chef boeken Michel Krielaars Familieziek, van Adriaan van Dis. Uiteraard kuntu, de lezer van het boek, uw steentje bijdragen in de discussie.
Onder dreiging van de Koude Oorlog wordt een jongen voor de toekomst klaargestoomd. Hij moet zich leren weren in een kwade wereld, en de Bom tikt, ook in huis Zijn opvoeder meneer Java is een door de oorlog beschadigde man die zijn zoon steeds meer bij zijn waanwereld betrekt. De jongen is de stille getuige, die alles ziet en niets vergeet. De waanzin raast door het huis en zijn moeder en zusters vormen een sceptisch koor dat commentaar levert op de gebeurtenissen. Familieziek is een ontroerende roman over een jongen die zich losmaakt uit de greep van zijn ouders en desondanks door de vloek van hun verleden wordt aangetast.
Aansluitend kunt u het programma bezoeken waarin Hans Goedkoop met Adriaan van Dis spreekt over zijn nieuwe roman Ik kom terug (2014).
-
Karen Armstrong meets Bas Heijne
De conflicten over religie zijn actueler dan ooit, maar religie zelf is zo oud als de wereld. Door de eeuwen heen hebben mensen tempels opgericht en kerken en moskeeën gebouwd om hun god(en) te eren. Waar komt de diepgewortelde menselijke behoefte om te geloven vandaan? Waarom gaan mensen zo ver dat ze uit naam van religie heilige oorlogen voeren? Wat is religie eigenlijk? Wat voor functie heeft het geloof voor de mens? Sinds haar debuut De wenteltrap, waarin ze haar ervaringen als uitgetreden non beschreef, heeft Karen Armstrong zich ontwikkeld tot expert in het christendom, het jodendom en de islam. In haar nieuwste boek In naam van God. Religie en geweld onderzoekt ze de - soms bloedige, soms vreedzame - geschiedenis van de godsdiensten. Engelstalig.
-
Zo zijn onze manieren - publieksdiscussie
Zó zijn onze manieren, maar zó zijn die van hun.... Hoe ga je met elkaar om in een omgeving waar zoveel verschillende culturen naast elkaar leven? Welke taal spreek je? Wat doe je op elkaars feestdagen? In Nederland komen we daar niet uit met elkaar. Vanavond krijgen we van drie schrijvers - twee van hen afkomstig uit landen met een lange multiculturele traditie - voorstellen voor do's and don'ts. Geen wetten, maar omgangsvormen. Het publiek gaat met elkaar in gesprek over die voorstellen. Nemen we ze over of niet? Nederlandstalig.
-
De tekst van mijn leven: Bas Heijne
In de Filmhuis Studio dragen schrijvers die te gast zijn op het festival hun favoriete teksten voor en lichten toe waarom dit gedicht, romanfragment of songtekst hun leven en eigen werk heeft beïnvloed. Welke herinnering, welk gevoel roept die tekst vandaag nog bij hen op? Een doorlopend interviewprogramma, waarbij het publiek ook met de schrijvers in gesprek gaat. Presentatie Wim Brands en Fidan Ekiz. Nederlandstalig.
-
Andrés Neuman meets Bas Heijne: over rouw en troost
Met: Andrés Neuman, Bas Heijne
Essayist en NRC Handelsblad-columnist Bas Heijne spreekt met de Argentijn Andrés Neuman, de schrijver van De Eeuwreiziger en een van de belangrijkste Latijns-Amerikaanse schrijvers van de nieuwe generatie.
Begin januari verschijnt Neumans nieuwe roman in Nederlandse vertaling: Stille sprekers. Een rauwe, maar tegelijkertijd tedere roman over seks en dood, een intens eerbetoon aan iedereen die ooit een geliefde heeft moeten verplegen. Bas Heijne spreekt met de schrijver over rouw en de troost van woorden.
Engelstalig.
"Neuman is niet alleen een sprankelende aanwinst voor de Latijns-Amerikaanse literatuur, maar ook voor de Europese." (Volkskrant)
"De literatuur van de eenentwintigste eeuw behoort toe aan Neuman en een paar van zijn bloedbroeders." (Roberto Bolaño, auteur van 2666)
-
NRC Leesclub Live: De Rode ruiterij van Isaak Babel
Met: Bas Heijne, Elsbeth Etty, Michel Krielaars, Sana Valiulina
Een gewaardeerde traditie op het festival: de NRC Leesclub Live. Bezoekers lezen het boek en geven hun mening. Maar eerst is het woord aan het panel, dat bestaat uit Elsbeth Etty, Bas Heijne en gastredacteur Sana Valiulina, onder leiding van chef boeken Michel Krielaars. Deze keer lezen we De Rode Ruiterij uit de Verhalen van Isaak Babel.
Isaak Babel (1894-1940) kent in Nederland vele bewonderaars: van Tommy Wieringa tot Arnon Grunberg, van Arjan Peters (Volkskrant) tot Michel Krielaars (NRC Handelsblad). Zijn Rode Ruiterij behoort tot de meesterwerken van de Russische literatuur. De verhalen werden onlangs in een prachtige nieuwe vertaling opnieuw uitgebracht in een gebonden editie van Van Oorschot.
In De Rode ruiterij verwerkte Isaak Babel zijn ervaringen tijdens de Pools-Russische oorlog, waar hij heen was gestuurd door zijn literaire mentor Gorki 'om het echte leven te ontdekken'. Het zijn vertellingen vol bloed en willekeurige moorden, op een nuchtere toon verteld, en juist daarom zo indringend.
Isaak Babel was een voorstander van de bolsjewistische omwenteling, maar hij kon en wilde zijn ogen niet sluiten voor de soms gruwelijke gevolgen ervan en juist daar schreef hij over. Daarom zaten de politie en de censuur hem doorlopend op de hielen. Hij werd in 1939 gearresteerd en op last van Stalin ter dood veroordeeld en geëxecuteerd.
"Je raakt in trance door Isaak Babels verbluffende stijl." (Arjan Peters, Volkskrant)
"Alles bij elkaar is Babel de kunstenaar die de lezer tot een compleet nieuwe visie op de wereld overhaalt." (New York Review of Books)
Vergeet niet op tijd het boek te lezen, en neem het mee!
-
NRC Leesclub Live: De Tijgerkat
Met: Bas Heijne, Elsbeth Etty, Marjolijn van Heemstra, Michel Krielaars
De Leesclub discussieert over De Tijgerkat (Il Gattopardo, 1958) van Giuseppe Tomasi di Lampedusa. In juli 2012 kwam een herdruk van de veelgeprezen vertaling van Anthonie Kee uit. Reden genoeg om deze historische roman - die zich afspeelt op het 19e eeuwse Sicilië waar de burgerij onder aanvoering van Garibaldi de macht overneemt van de adel – te (her)lezen. Michel Krielaars, chef boeken van NRC Handelsblad, presenteert en er is een panel met NRC-redacteuren Elsbeth Etty en Bas Heijne en gaste Marjolijn van Heemstra, die zich voor haar boek De laatste Aedema liet inspireren door haar eigen adellijke familie.
-
Burger King en Burgerschap
De discussie over de rol van de burger in de democratie staat volop in de spotlights. Maar zit dé burger wel te wachten op een koningsrol? Gaat hij niet liever als consument door het leven, en vindt hij één keer per vier jaar stemmen wel genoeg? Is de roep om meer participatie van de burger vooral de opflikkering van een kleine (elitaire) vlam? Vijf schrijvers op zoek naar het antwoord. Nelleke Noordervliet opent het programma. Ze duikt met een column in de geschiedenis van de Nederlandse democratie. Nederlandstalig.
-
Amos Oz en Adriaan van Dis - Over idealen
Amos Oz, een van Israëls grootste auteurs, situeert zijn nieuwe boek Onder vrienden op de kibboets, de droom van het collectief. Adriaan van Dis kijkt in Tikkop terug op de idealen van de ANC-ers, die streden voor een betere samenleving in Zuid-Afrika. Een gesprek tussen twee bevlogen schrijvers over de idealen van toen, geleid door Bas Heijne. Engelstalig.
-
De filmkeuze van Bas Heijne
NRC-columnist Bas Heijne schrijft essays, verhalen en toneelstukken. En hij is een filmliefhebber. Hij koos een aantal opvallende filmfragmenten rond het thema 'verbeelding en creativiteit in het mediatijdperk'. Filmkenner en journalist Bert Jansma interviewt hem over zijn keuze. Nederlandstalig.
-
Bas Heijne's tekst van zijn leven
Criticus en essayist Bas Heijne kiest als 'tekst van zijn leven' voor een fragment uit De Stille Kracht van Louis Couperus. Wilt u weten waarom? Kom dan naar De Kas, en praat met hem en gastvrouwen Manon Uphoff en Aleid Truijens over zijn keuze. Nederlandstalig.
-
David Grossman in gesprek met Bas Heijne
Met: Bas Heijne, David Grossman, Hugo Maerten
In deze editie van Writers Unlimited The Series in De Centrale Bibliotheek in Den Haag gaat essayist en columnist Bas Heijne in gesprek met schrijver David Grossman. Onlangs verscheen de Nederlandse uitgave van Grossman's laatste roman Uit de tijd vallen, over het verdriet van ouders die een kind verloren hebben. Acteur Hugo Maerten draagt fragmenten voor uit deze roman.
-
NRC Leesclub Live: The Great Gatsby
Met: Bas Heijne, Elsbeth Etty, Gustaaf Peek, Pieter Steinz
Een traditie op het Writers Unlimited festival: de Leesclub live van NRC Handelsblad. Dit keer buigt de Leesclub zich over The Great Gatsby van F. Scott Fitzgerald. Een klassieker waarin de American Dream en andere al dan niet te realiseren dromen de gemoederen bezighouden.
The Great Gatsby (1925) wordt steevast genoemd als belangrijkste kandidaat voor de titel Great American Novel. Terecht, want het verhaal van de nouveau riche Jay Gatsby, die niet kan ontsnappen aan zijn (schimmige) verleden, is meer dan zomaar een knappe versie van de jacht op de Amerikaanse Droom. Het is ook het verslag van een ongelijkwaardige vriendschap (tussen Gatsby en zijn buurman op Long Island, de hopeloos naïeve ik-figuur Nick Carraway), én een Shakespeareaanse tragedie over jaloezie en gefnuikte illusies. Op dit moment verfilmt regisseur Baz Luhrman (Moulin Rouge) The Great Gatsby met Leonardo Di Caprio in de rol van Jay Gatsby. NRC redacteuren Elsbeth Etty, Bas Heijne en Gustaaf Peek discussieren met elkaar en met de lezers onder leiding van Pieter Steinz, chef Boeken van NRC Handelsblad. Nederlandstalig.
-
Winternachtenlezing
Met: Bas Heijne, Helon Habila, Henk Pröpper, Jan Brokken, Pearlmira Vincent
Literature as a Way of Seeing
De Nigeriaanse journalist/schrijver Helon Habila opent het festival met een voordracht over literatuur als de kunst van het zien. Wie getuige is van onrecht kan wegkijken of weglopen. Een echte schrijver, zo betoogt Habila, kan dat niet, want de schrijver wordt door dat beeld gefascineerd en achtervolgd tot hij er over schrijft. Hoe kan literatuur onze blik scherpen en ons inlevingsvermogen vergroten? Hoe verhouden fictie en waarheid zich tot elkaar? Helon Habila stelt in zijn nieuwe roman Oil on Water de misstanden rond de oliewinning in Nigeria aan de kaak zonder met een beschuldigende vinger te wijzen. De roman oogstte veel lof en wordt wel vergeleken met Heart of Darkness van Joseph Conrad. Sopraan Pearlmira Vincent zingt een Aria van Antonín Dvořák. Henk Pröpper, directeur van uitgeverij De Bezige Bij, en voormalig directeur van het Nederlands Lettererenfonds, opent het festival. Na de lezing interviewt Bas Heijne de schrijver en hij leidt een gesprek met Jan Brokken, en Helon Habila. Engelstalig.
De eerder aangekondigde Mansoura Ez Eldin (Egypte), is wegens familieomstandigheden verhinderd. -
Should we love one another?
Schrijver en publicist Bas Heijne en de Britse filosoof John Gray onderzoeken het geheim van het succes van populistische partijen tegen de achtergrond van toenemende globalisering en veranderende machtsverhoudingen. Populistische partijen voeren het woord vrijheid hoog in hun vaandel. Wat bedoelen zij als ze het over vrijheid hebben? Hoe komt het dat ze zoveel weerklank vinden en wat hebben zij te bieden dat andere partijen, die vasthouden aan de verlichtingsidealen van vrijheid, gelijkheid en solidariteit, over het hoofd zien? Hebben ze wellicht gelijk als ze zeggen dat we een gevoel van culturele eigenheid kwijtraken en dat de gewone burger te weinig gehoord wordt? Hebben ze een scherpere antenne voor de menselijke behoefte om zich thuis te voelen en gehoord en gezien te worden? Een tweegesprek aan de hand van de vertoning van filmfragmenten. Engelstalig.
-
De Great Expectations van David Mitchell
Volgens Kafka is een goed boek een bijl die het ijs in ons bevroren innerlijk kan breken. Mogen we inderdaad zulke hoge verwachtingen hebben van de literatuur? Of heeft ze vooral beperkingen? De Britse auteur David Mitchell, die vooral met zijn laatste boek De niet verhoorde gebeden van Jacob de Zoet doorbrak bij het grote publiek in Nederland, gaat in zijn lezing in op zaken als literatuur, geschiedenis en verwachtingen. Hij zet daarmee de toon voor de vrijdagavond van het festival. Na afloop van de lezing spreekt Bas Heijne met de auteur. Engelstalig.
-
Tori fu dya nanga abrawatra - Verhalen van hier en overzee
Met: Alida Neslo, Annemarie Sanches, Bas Heijne, Bernice Chauly, Iman Humaydan, John Wladimir Elskamp, Paremeru, Reggie Baay, Tessa Leuwsha, Yasmine Allas
Voor de vierde keer werkt Winternachten samen met een literaire organisatie in Suriname bij de organisatie van een literair festival. Dit jaar treden Surinaamse en buitenlandse schrijvers op in On Stage, het podium van de theaterschool van actrice Helen Kamperveen. Het programma bestaat uit muziek, voordrachten van auteurs uit Suriname, en van Bas Heijne, Iman Humaydan, Yasmine Allas en Bernice Chauly, de schrijvers die Winternachten meebrengt uit Libanon, Maleisië en Nederland. Een avond met proza, poëzie, gesprek en muziek. Het thema van de avond is 'A Sense of Belonging'.
Behalve het optreden voor publiek bezoeken de schrijvers ook scholen. Zo reizen ze af naar Brownsweg (Brokopondo), om samen met dichter/zanger Dorus Vrede op te treden voor scholieren.
Een besloten schrijversconferentie brengt de schrijvers uit Suriname en de andere landen in gesprek over hun vak, rond het thema 'Writing local - writing global'.
Optreden in On Stage, woensdag 21 april, 20.00 uur, toegang gratis, Mgr. Wulfinghstraat #5, Paramaribo
-
Crusa Lama - Aruba
Met: Anthony Gario & Le Groove, Bas Heijne, Belinda de Veer, Bernice Chauly, Caresse Isings, Iman Humaydan, Luciano Milliard, Victor Mathilda, Yasmine Allas
Crusa Lama - Papiamento voor Crossing the Seas - brengt een programma met buitenlandse en Arubaanse auteurs en musici. Belinda de Veer, Luciano Milliard en Caresse Isings - allen afkomstig van Aruba - treden samen op met de auteurs die namens Winternachten naar Aruba komen: Bernice Chauly (Maleisië), Bas Heijne en Yasmine Allas (Nederland) en Iman Humaydan (Libanon). Het programma bestaat uit voordrachten van de auteurs, een gesprek met de schrijvers over het thema 'A Sense of Belonging', en muzikale optredens van Le Groove, met zanger Anthony Gario. Het programma is samengesteld door de Bibliotéca Nacional van Aruba.
Behalve in dit openbare programma, treden de schrijvers op maandag 19 april ook een bezoek aan de studenten van het Colegio EPI. Ze lezen voor uit hun werk, en gaan in discussie met de studenten, onder leiding van Victor Mathilda en Pancho Geerman.
Aanvang programma 19.00 uur. Toegang AFL 5,-. Adres: Hardin Arubiana/Caribiana, Bachstraat # 5, Oranjestad. Informatie bij 00 297 582 1580 of 582 6924. Meer informatio op www.bibliotecanacional.aw -
Krusa Laman - Kaminda rais a kue tera/A Sense of Belonging - Curaçao
Met: Bas Heijne, Bernice Chauly, Bòi Antoin, Diana Lebacs, Dolce Música, Iman Humaydan, Johnny Kleinmoedig, Mario Kleinmoedig, Yasmine Allas
Gesprek - film- muziek. Een literair debat tussen telkens twee auteurs, die in respectievelijk Nederlands, Engels en Papiaments met elkaar in dialoog gaan over het thema A Sense of Belonging. De talentvolle, meertalige publicist en activist Mario Kleinmoedig is de gespreksleider. Tot slot wordt er een kort, indringend fragment van een filmdocumentaire over de Afrikaanse schrijver Koulsy Lamko (Tsjaad, 1957) vertoond. Dit fragment zal de boodschap zoals die uit het hele festival naar voren komt, een bijzondere lading geven. Het programma wordt opgeluisterd met klassieke Antilliaanse muziek van de groep Dolce Música en pianist Johnny Kleinmoedig.
-
Krusa Laman - Curaçao
Met: Bas Heijne, Bernice Chauly, Dennis Aalse Ensemble, Diana Lebacs, Elia Isenia, Frouwkje Smit, Iman Humaydan, Roland Colastica, Roy Evers, Shrinivási, Yasmine Allas
Op Curaçao is de Fundashon pa Planifikashon di Idioma (Stichting voor Taalplanning, FPI) de organisatiepartner van Winternachten. Tijdens het festival Krusa Laman op Curaçao dragen alle auteurs en artiesten in hun eigen taal voor. De vertaling hiervan in het Papiaments en het Engels wordt telkens simultaan op een groot scherm geprojecteerd. De FPI verzorgde al jaren met haar team vertalers de vertaling van alle teksten in het Papiaments. Ten behoeve van het Curaçaose publiek is er een metafoor voor het thema in het Papiaments gecreëerd: Kaminda rais a kue tera.
Dit thema wordt tijdens het festival op Curaçao vanuit verschillende invalshoeken belicht. Een subthema is migratie en migratie in de literatuur. In opdracht van de FPI schreef de Curaçaose antropoloog Richenel Ansano speciaal voor dit festival een gevoelig essay, getiteld Between Love and Terror: Having a Sense of Belonging is no Joke. Dit essay zal samen met het programmablad gratis worden verspreid onder alle bezoekers van het festival.Ook de Openbare Bibliotheek Curaçao schenkt bijzondere aandacht aan het thema Kaminda rais a kue tera. Op 9 april opent de bibliotheek op feestelijke wijze een grootse expositie over Krusa Laman en het thema, met allerlei soorten informatie over alle deelnemende auteurs en artiesten, hun werk, landen van oorsprong en dergelijke.
Hiernaast zijn er speciale workshops voor de middelbare scholen die de auteurs bezoeken. Creatief schrijfster Elodie Heloise is enthousiast bezig om de scholen die meedoen, de studenten en docenten op een ludieke manier warm te maken voor het festival en het auteursbezoek. Tijdens deze workshops zullen de leerlingen zelf met het thema aan de slag gaan en materiaal aanleveren voor de expositie in de bibliotheek.
Uiteraard wordt het thema A Sense of Belonging ook op de avonden zelf uitgediept. Naast de voordrachten van de reeds genoemde auteurs en artiesten creëert beeldende kunstenaar Frouwkje Smit een artistieke diashow van een aantal bekende en relatief onbekende, zowel oudere als jonge Curaçaose (migranten)auteurs en kunstenaars. Aan deze auteurs is gevraagd om hun favoriete plekje op Curaçao, de plek waar zij zich het meest thuis voelen, met een bijpassende tekst te kiezen. Gecombineerd met muziek maakt Frouwkje hiervan een verrassend geheel dat op vrijdagavond 16 april in Villa Maria, Scharloo vertoond wordt. Veelzijdige artiest, schrijver en theatermaker Roland Colastica praat de hele vrijdagavondshow wervelend aan elkaar.
-
Crossing the Seas - Sint Maarten
Met: Bas Heijne, Bernice Chauly, Changa Hickinson, Clara Reyes, Iman Humaydan, Lenworth Wilson, Lucinda Audain, Mathilda Richards, Peter Lake, Yasmine Allas
Op Sint Maarten werkt Winternachten samen met de Philipsburg Jubilee Library. Crossing the Seas - zoals het evenement hier heet - brengt in een publieksprogramma in het Cultural Center met voordracht van schrijvers en dichters. Uit Sint Maarten komen Peter Lake, Lucinda Audain, Lenworth Wilson Jr. en Mathilda Richards, aangevuld met muziek en zang van Amin Bouabdelli, Changa Hickinson, Donovan Froston, Erika van Putten en Shanella Romey James. De buitenlandse deelnemers aan het programma zijn Bas Heijne (Nederland), Yasmine Allas (Nederland/Somalië), Bernice Chauly (Maleisië) en Iman Humaydan (Libanon). Alle teksten van de buitenlandse auteurs worden in Engelse vertaling geprojecteerd voor het publiek. Het programma wordt gepresenteerd door Clara Reyes.
Behalve dit publieksprogramma organiseert de biblitoheek ook optredens van de schrijvers in middelbare scholen, en op de Universiteit van Sint Maarten.Philipsburg Community and Cultural Center, Backstreet. Woensdag 14 april, aanvang 19.00 uur. Toegang gratis.
-
Leesclub Live: Kafka!
Met: Bas Heijne, Elsbeth Etty, Naema Tahir, Pieter Steinz
Een man ontwaakt als een enorm insect, een circusartiest vast tot de dood erop volgt, een beul demonstreert zelf een nieuwe martelmachine, een zoon laat zich door zijn vader tot de verdrinkingsdood veroordelen.
De verhalen van Franz Kafka (1883-1924) zijn vaak absurd, maar ze worden met de hoogste graad van realisme en in de simpelste stijl gebracht. Kafka's tragikomische hoofdpersonen, die gebukt gaan onder een op niets gebaseerd schuldgevoel, proberen het beste te maken van de nachtmerrie die het leven is. In de NRC Leesclub Live discussiëren de columnisten en NRC redacteuren Elsbeth Etty, Bas Heijne en de schrijfster en juriste Naema Tahir met elkaar en met het publiek over De gedaanteverwisseling en andere verhalen, de nieuwe Kafka-vertalingen van Willem van Toorn. Chef Boeken van NRC Handelsblad Pieter Steinz leidt het gesprek.
Kafka's werk is in de loop der jaren onder meer gelezen als een zoektocht naar God, een satire op de Oost-Europese bureaucratie, een allegorie op het menselijk onvermogen en een symbolische autobiografie. Met Kafka kun je alle kanten op, en juist dat maakt hem zo'n geschikt onderwerp voor de vijfde aflevering van de succesrijke Leesclub Live op Winternachten.
-
Zeeman's bezieling
Op 27 juli 2009 overleed Michaël Zeeman. Hij was nog maar 50 jaar. Zijn belezenheid, kennis en liefde voor literatuur waren ongeëvenaard. Boeken waren zijn vrienden, zijn verwanten, zijn geliefden. Zeeman was dertien jaar als gespreksleider aan Winternachten verbonden. Zijn dood is niet alleen een groot verlies voor het culturele leven van Nederland, maar ook voor het festival. Hij laat een open plek achter die door niemand kan worden gevuld. Maar in de geest is hij nog steeds aanwezig. In Zeeman's bezieling spreekt Bas Heijne met mensen uit de kunst, politiek en wetenschap over verantwoordelijkheid en zingeving; thema's die Michaël Zeeman na aan het hart lagen. Met dichter/schrijfster Antjie Krog, filosofe/publiciste Marjolijn Februari en staatssecretaris Frans Timmermans. Presentatie Bas Heijne. NL
-
Op zoek naar de Gouden Regel II
Bestaat er zoiets als een Gouden Maatschappelijke Regel die mensen van verschillende culturen kan binden? De Indiase schrijver Tarun Tejpal en Bas Heijne gaan op zoek. Welke regels hebben door de wereldwijde economische crisis en de schuivende machtsverhoudingen afgedaan? Wat voor regels waren dat? En wat moet ervoor in de plaats komen? Misschien is het ondoenlijk om een wereld die zo in beweging is gemeenschappelijke regels op te leggen. Of kan het wel? Om wat voor soort regels gaat het dan? Hoe krijgt dat vorm in de duizelingwekkende mix van religies, rangen en standen van het vaderland van Tejpal? En biedt dat hoop en perspectief voor de relatie van Nederland met de andere Europese landen? Tejpal schrijft niet alleen romans maar hij publiceert net als Heijne artikelen en essays in kranten en tijdschriften. ENG
-
Op zoek naar de Gouden Regel I
In de zoektocht naar De Gouden Regel is de eerste vraag die opkomt: wat is onze verhouding met regels? In 1962 kwam Gerard Spong als tiener vanuit Suriname naar Nederland. Het was het begin van een decennium waarin ons land diepgaand van karakter zou veranderen. Religieuze regels, leefregels, seksuele regels; alles ging op de helling om plaats te maken voor een nieuwe generatie van gedogers en gelukszoekers. De jonge Spong zag het allemaal gebeuren en besloot rechten te gaan studeren; het vak dat zich bij uitstek met regels bezig houdt. Hij werd uiteindelijk een van de meest succesvolle strafrechtadvocaten van Nederland. Nu, terugkijkend, maakt hij de balans op; hoe verhouden de Nederlanders zich tot regels? Heeft de wal het schip gekeerd en beleven we nu de comeback van de strikte regelgeving? Of schuilt er een kern van waarheid in de mythe dat Nederlanders zich de wet nooit willen laten voorschrijven? Na Spongs verhaal gaat publicist Bas Heijne een gesprek met hem aan. NL
-
NRC Leesclub Live
Met: Bas Heijne, Elsbeth Etty, Pieter Steinz, Yasmine Allas
Tijdens een speciale live-editie van de Leesclub van NRC Handelsblad werd de roman Kaarten van Nuruddin Farah besproken. De roman over geografische én mentale grenzen is onderdeel van de 'AfriCanon' van de krant.
Farahs Afrika en het Afrika in de media: lijken ze op elkaar? Een discussie onder leiding van Pieter Steinz, met NRC redacteuren Bas Heijne en Elsbeth Etty en de in Somalië geboren schrijfster Yasmine Allas. Het publiek discussieerde mee. -
True Fiction - gesprek met Amitav Ghosh
Amitav Ghosh is een van de bekendste schrijvers van India. Met zijn laatste roman Zee van papaver, in januari in Nederland verschenen en op Winternachten gepresenteerd, sleepte hij een nominatie
voor de Bookerprize in de wacht. Het is het eerste deel van een trilogie over het koloniale verleden van Azië en speelt aan de vooravond van de eerste Opiumoorlog. Onder grote publieke belangstelling ging Bas Heijne in gesprek met de auteur over zijn literaire werk. -
NRC Leesclub Live
Met: Bas Heijne, Elsbeth Etty, Fouad Laroui, Pieter Steinz
Een stad in de greep van de angst, en wat die angst met mensen doet: Albert Camus schreef er zijn fabuleuze roman 'De Pest' (1947) over. Zijn er parallellen met deze tijd te trekken?
In de rubriek De Leesclub in NRC Handelsblad bespreekt de krant met zijn lezers maandelijks een boek dat door de redactie is geselecteerd. De live edities van de Leesclub tijdens Winternachten bewezen zeer succesvol te zijn, met trots presenteren we opnieuw Leesclub Live. Dit jaar gaan recensenten Bas Heijne, Elsbeth Etty en de uit Marokko afkomstige Nederlandse schrijver Fouad Laroui onder leiding van Pieter Steinz tijdens Winternachten in gesprek met het publiek over De Pest van Albert Camus. Neem pen, papier en het (gelezen) boek mee! Let ook op de lezersaanbieding in NRC Handelsblad. Nederlandstalig
-
Winternachtenlezing 2008: Elif Shafak
Met: Bas Heijne, Elif Shafak, Osama Abdulrasol
De schrijver als pendelaar
De romans van Elif Shafak zijn in de Nederlandse pers geprezen als "kosmopolitisch, met een universeel menselijke boodschap". In 2005 introduceerde Winternachten Shafak in Nederland. Nu gaf ze haar Winternachtenlezing op de openingsavond van het festival. De lezing dan hier worden gedownload als PDF. De avond werd geopend met een lezing door Staatssecretaris voor Internationaal Cultuurbeleid Frans Timmermans, en een toespraak door de Haagse wethouder voor cultuur Jetta Klijnsma.
In onze gepolariseerde samenleving, waarin de islamitische en westerse wereld vaak lijnrecht tegenover elkaar staan, hebben we nieuwe culturele krachten nodig. Shafak ziet hierin een rol voor de literatuur weggelegd. In haar Winternachtenlezing zal ze de ideale schrijver portretteren als een pendelaar tussen culturen, een nomade die door middel van kunst twee conflicterende werelden dichter bij elkaar kan brengen. Ze daagt hiermee schrijvers uit om uit hun ivoren toren te komen. Aan de hand van voorbeelden uit de hedendaagse oosterse en westerse literatuur zal ze haar opvattingen over literatuur en multiculturalisme toelichten.De laatste jaren heeft Elif Shafak met haar romans grote beroering gewekt, niet alleen in Turkije, maar ook elders in de wereld. Haar eerste roman in Nederlandse vertaling was 'Het luizenpaleis' (2006), over de schilderachtige levens van de bewoners van een in verval geraakt appartementengebouw in Istanbul. Belangrijke thema's in haar werk zijn multiculturalisme, seksualiteit en de positie van vrouwen. In 2006 verscheen 'De bastaard van Istanbul', over het contact tussen een Armeense en een Turkse familie. Shafak werd geboren in Straatsburg en bracht als dochter van een alleenstaande Turkse diplomate een groot deel van haar jeugd door in Madrid en Amman. Ze studeerde internationale relaties aan de Technische Universiteit van Ankara, waar ze promoveerde in de politieke wetenschappen op een proefschrift getiteld: 'Staat, secularisme en masculiniteit in de gemoderniseerde Turkse samenleving'. Ze doceerde onder andere genderstudies aan de universiteiten van Michigan en Arizona. Andere boeken van Shafak zijn 'The Saint of Incipient Insanities' (2004), 'The Gaze' (2006) en 'Black Milk', dat in november 2007 verscheen. Shafak publiceert regelmatig in Turkse kranten en weekbladen.
Bas Heijne, essayist en redacteur van NRC Handelsblad, zal Elif Shafak introduceren en interviewt haar na de lezing. U ontvangt de Engels/Nederlandse uitgave van de lezing.
Stichting DOEN ondersteunt de serie jaarlijkse Winternachtenlezingen, omdat internationale schrijvers hier de mogelijkheid krijgenom hun denkbeelden te delen. Met hun vakgenoten op het festival, maar ook met een breder publiek. Zo ontstaan nieuwe inzichten, die een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat in Nederland.
-
Angstbeelden
Angstbeeld nummer 1: de instortende Twin Towers. Wat vertegenwoordigde hiervóór de angst? De paddestoelwolk? Bas Heijne, Gerrit Jan Wolffensperger en Hassan Daoud laten zien wat hen verontrust en in het verleden heeft verontrust. Onder leiding van Joris Luyendijk vragen zij zich af of er in de loop van de geschiedenis een beeldtaal van de angst is ontstaan en zo ja, of die na 9/11 is veranderd. Met recente en oudere beelden uit de media en films, het Midden-Oosten en het Westen. Engelstalig
-
Leesclub Live
Met: Bas Heijne, Elsbeth Etty, Pieter Steinz, Sjoerd de Jong
De leesclub van NRC Handelsblad kwam live bij Winternachten. Bas Heijne, Elsbeth Etty en Sjoerd de Jong gingen onder leiding van Pieter Steinz in gesprek met het publiek over de roman Hart der duisternis van Joseph Conrad, in de vertaling van Bas Heijne.
Vorig jaar beleefde Winternachten de succesvolle primeur van de Leesclub Live. Dit jaar stond de klassieker Hart der duisternis van Joseph Conrad centraal.Hart der duisternis, in 1902 in boekvorm verschenen, is het spookachtige verslag van een hellevaart over de Congo Rivier, verteld door Charley Marlow. Hij is op zoek naar de legendarische handelsagent meneer Kurtz, die diep in de rimboe een missie geopend heeft. Als Marlow zijn idool eindelijk vindt slaat de verbijstering toe. 'Mistah Kurtz' heerste in het hart der duisternis als een wrede god over de wilden. Als Kurtz, stervend, zijn oordeel velt over de avonturen van zijn ziel op aarde, zijn z'n laatste woorden: "The horror! The horror!" Het is een schreeuw die deze hele eeuw heeft nagegalmd.
-
Gulliver's New Travels
'Mijn kleine vriend Grildrig.... Ik kan niet anders concluderen dan dat het merendeel van uw inwoners tot het schadelijkste, en verfoeilijkste ongedierte behoort dat Moeder Natuur ooit heeft toegestaan om zich op het oppervlak van de aarde te begeven', schreef Jonathan Swift in zijn beroemde 'reisverhaal' Gulliver's Travels. Tegenwoordig is vooral nog de tekenfilm-variant bekend, maar Swift wilde meer dan alleen vermaken. Hij hield zijn lezers een spiegel voor. Nukila Amal (Indonesië), Rustum Kozain (Zuid-Afrika), Atte Jongstra en Allard Schröder zochten nieuwe bestemmingen voor Gulliver. Ze schreven samen Gulliver's New Travels en brachten deze eigentijdse versie in Winternachten op het toneel in een regie van Carel Alphenaar. Engels- en Nederlandstalig.
-
Leesclub Live
Met: Abdelkader Benali, Bas Heijne, Elsbeth Etty, Pieter Steinz
De live aflevering van de Leesclub van NRC Handelsblad was een succes! Vier medewerkers en redacteuren van de krant, Abdelkader Benali, Elsbeth Etty, Bas Heijne en Pieter Steinz (gespreksleider) gingen in gesprek over Shalimar de clown van Salman Rushdie. Ze gaven elk een korte inleiding en lichtten bepaalde aspecten uit deze roman toe, waarna er alle ruimte was voor discussie met het publiek.
Shalimar de clown vertelt een adembenemend verhaal dat reikt van Kasjmir tot Californië, en van de Tweede Wereldoorlog tot het ontstaan van hedendaags islamitisch terrorisme, het verhaal van een ambitieuze dorpsschone uit Kasjmir die haar jeugdliefde tot beroepsterrorist maakt. Zoals in al zijn grote werken verweeft Salman Rushdie de persoonlijke verhalen van zijn hoofdpersonen met de wereldgeschiedenis en verschaft daarmee zowel diep inzicht in de menselijke drijfveren als in de belangrijke vragen van onze tijd. Daarmee levert deze roman genoeg stof op voor boeiende discussies, zo bleek bij deze levendige live aflevering van de leesclub van NRC. -
Ik capituleer - debat over bedreiging, solidariteit en zelfcensuur in kunst en journalistiek
Met: Afshin Ellian, Bas Heijne, Breyten Breytenbach, Maxim Februari, Michaël Zeeman, Sybrand van Haersma Buma
De vrijheid van meningsuiting in Nederland staat onder druk. Vrijwel iedere kunstenaar of journalist die in de afgelopen jaren in het nieuws is gekomen vanwege bedreiging, heeft gecapituleerd. Van toneelregisseur Johan Doesburg (Fassbinders Het Vuil, de Stad en de Dood, 1987) tot Hasna el Maroudi (columniste NRC Handelsblad, 2005).
Steeds werden twee zaken bedreigd: de persoon in kwestie, die een veilig heenkomen zocht, en de vrije meningsuiting, die na een golf van publieke verontwaardiging in de steek werd gelaten. Wachtend op het volgende incident. Afshin Ellian, jurist, dichter en columnist van NRC Handelsblad, opende het programma met een manifest waarin hij een opriep tot het tonen van burgermoed. Er volgde een debat met Sybrand van Haersma Buma (woordvoerder justitie van de CDA Tweede Kamerfractie), Bas Heijne (schrijver) en Marjolijn Februari (filosoof, jurist en schrijver). De Nederlandse situatie werd in een internationaal perspectief geplaatst door de Zuid-Afrikaanse dichter en voormalig anti-apartheidsactivist Breyten Breytenbach. De eerder aangekondigde deelnemer Joesoef Isak, uitgever, journalist en voorvechter van het vrije woord in Indonesië, kon wegens ziekte niet naar Nederland komen. Michaël Zeeman heeft het debat geleid.
Nederlandstalig. -
Jong in Afrika
'Stelt u zich eens voor dat u zelf, jong, getalenteerd en ambitieus, leeft in de antiutopie die Nigeria heet: de halve wereld heeft uw land keiharde sancties opgelegd; op de radio hoort u niet anders dan dat uw land door het slijk wordt gehaald', schrijft de Nigeriaanse schrijver Helon Habila in zijn debuut Wachten op een engel. Een roman over het leven en werk van een jonge journalist ten tijde van de onverbiddelijke dictatuur van president Abacha in Nigeria. Helon Habila ging met zijn Zuid-Afrikaanse generatiegenoot Niq Mhlongo in gesprek over ambities en engagement. Wat is je positie als je jong bent in Afrika? Wat zijn je kansen, wat je verantwoordelijkheden? Mhlongo debuteerde met de roman Dog Eat Dog, een beeldend en humoristisch verslag van zijn ervaringen in de post-apartheid generatie. Helon Habila opende het programma met zijn 'Handleiding voor de onafhankelijke geest'. Engelstalig.
-
Ode aan de Caraïbische vrouw
Austin Clarke uit Barbados en Drisana Deborah Jack uit Sint Maarten, twee schrijvers in diaspora, spraken over de rol van de zwarte Caraïbische vrouw in hun werk. Ze is sterk, trots en zelfbewust, ondanks haar onderdrukte positie. Voor beide schrijvers blijft het geboorte-eiland een belangrijke bron van inspiratie. Deborah Jack presenteerde haar nieuwe dichtbundel Skin en Commonwealth Writers Prize-winnaar Austin Clarke las uit zijn pas verschenen roman Mijn leven in schande. Bas Heijne leidde het gesprek. Engelstalig.
-
Te erg voor woorden
Voor sommigen waren de gouden punttieten van Gaultier/Madonna te erg voor woorden. Schrijvers Troy Blacklaws (Zuid-Afrika), Tijs Goldschmidt, Eddin Khoo (Maleisië) en Bas Heijne kiezen een beeld uit hun land of cultuur dat verboden is of verboden zou moeten worden en lichten dit toe. Michaël Zeeman presenteert.
Engelstalig. -
Ziende blind
Een gesprek Bas Heijne en Herman Franke, schrijvers/columnisten. Michaël Zeeman, hartstochtelijk bestrijder van de culturele kaalslag, leidt een gesprek over het falen van de Nederlandse intelligentsia. Begrijpen ze al iets van wat er in het afgelopen jaar in het land is gebeurd?
-
Live Bloemlezing en discussie
Met: Anna Enquist, Ardashir Vakil, Bas Heijne, Basil Appollis, Breyten Breytenbach, Ellen Ombre, Henk van Woerden, Ian Buruma, Jan Eijkelboom, Jit Narain, Lasana M. Sekou, Michaël Zeeman, Rajeev Balasubramanyam, Vamba Sherif
Wat is het mooiste gedicht over diaspora? Een programma in twee delen. In het eerste deel las een aantal van de Winternachtgasten een favoriet gedicht uit de wereldliteratuur. De schrijvers werden geïntroduceerd door Basil Appollis. Aansluitend op de Live Bloemlezing leidde Henk van Woerden met een korte lezing een discussie in over het thema diaspora en de schrijver. De discussie onder leiding van Michaël Zeeman bleek een goede aanloop voor de komende boekenweek, over de 'spagaat' waarin schrijvers uit twee culturen zouden leven.
-
De lessen van Bombay
Wat kan men in Europa leren van Indiase steden als bijvoorbeeld Bombay? Lodewijk Brunt sprak met Bas Heijne, Michiel van Kempen en de Indiase architect Ashok Bhalotra over drukte, lawaai en overbevolking, iets waar de inwoners van Bombay allang aan gewend zijn.
-
Retourtje Bollywood
Speciaal voor Winternachten zijn Bas Heijne en de Indiase auteur Ardashir Vakil naar de filmwereld in Bombay afgereisd. Aan de hand van foto's brachten zij verslag uit van hun wederwaardigheden in de Indiase filmwereld. Zij spraken daar met Indiaas beroemdste acteurs en scenarioschrijvers, en liepen mee tijdens filmopnamen. Gespreksleider was Michaël Zeeman.
