Henk van Woerden
(Leiden, 1947, overleden in 2005) was schilder en schrijver. Hij woonde vanaf zijn negende jaar in Zuid-Afrika en remigreerde na zijn studie aan de kunstacademie naar Europa. Van Woerden beleefde in 2001 zijn internationale doorbraak. In dat jaar kreeg hij voor Een mond vol glas (1998) de prestigieuze Sunday Times Fiction/ Alan Paton Award uitgereikt, de prijs voor het beste boek van Zuid-Afrika. Een mond vol glas, een kroniek over Tsafendas, de moordenaar van premier Verwoerd, was het slotdeel van een drieluik over Zuid-Afrika. Zijn prozadebuut Moenie kyk nie (1993), dat werd bekroond met de Geertjan Lubberhuizenprijs, was het eerste deel en de roman Tikoes uit 1996 het tweede. Eind 2002 verscheen Notities van een luchtfietser, waarin hij verslag doet van zijn reizen in de verbeelding en van zijn reizen in het 'echt'. In februari 2003 ontving hij de Frans Kellendonk prijs. In oktober 2005 verscheen zijn laatste roman Ultramarijn. Postuum won hij in 2006 met dit boek de Vlaamse literatuurprijs de Gouden Uil.
(WIN 2006)Deel deze pagina:
Archief beschikbaar voor: Henk van Woerden
-
-
VPRO - De Avonden, live radio vanuit Winternachten
In dit tweede uur van de live-radio uitzending van VPRO - De Avonden, gaat presentatator Wim Brands o.a. in gesprek met de schrijvers Antjie Krog, Wim Westerman en Henk van Woerden. Het nieuwe boek van Antjie Krog, Liederen van de Blauwkraanvogel (uitgegeven door Podium en Novib), wordt in dit programma gepresenteerd.
-
Van Dis in Optima Forma
Adriaan van Dis houdt van vrijende talen. Vrijtaal noemt hij dat. Over dit onderwerp stelde hij kortgeleden een nummer van het literaire tijdschrift Optima samen. Hij vroeg aan onder anderen Abdelkader Benali, Michiel van Kempen, Ellen Ombre en Henk van Woerden om een artikel te schrijven over hoe voor hun - om met Van Dis te spreken - 'ribbetjes van de ene taal door de andere heen steken'. Van Dis laat in een gesprek met hen de talen nog eens met elkaar vrijen.
-
Trade Winds/Passaatwinde
Met: Anil Ramdas, Arthur Japin, Ellen Ombre, Henk van Woerden, Putu Wijaya
Winternachten organiseerde samen met het Cape Town Festival het evenement Trade Winds/Passaatwinde, in het Centre for the Book, van 19 tot en met 22 maart 2003. Vijf schrijvers uit Indonesië, Suriname en Nederland traden op met hun Zuid-Afrikaanse collega's Raj Mesthrie, Lewis Nkosi, Rhoda Kadalie, Rayda Jacobs, Nigel Penn, Crain Soudien, E K M Dido, Peter Snyders, Elias Nel, Rachelle Greeff, Joan Hambidge, Etienne van Heerden, Wilma Stockenstrom, Mike Nicol en Gus Ferguson. Behalve debatten met en voordrachten van de schrijvers waren er films lezingen en muzikale optredens.
-
Nation Building and Writing History - debat
Met: Bob de Graaff, Goenawan Mohamad, Henk van Woerden, Michaël Zeeman
'Nation Building' is het proces waarin de burgers van een land een gevoel en bewustzijn van gezamenlijkheid ontwikkelen. De schrijver, de journalist en de historicus spelen hoofdrollen in dat proces. Historicus Bob de Graaff beschreef zijn rol in het Srebrenica onderzoek, en ging als Japanoloog in op de manier waarop Japan de zwarte bladzijden uit zijn geschiedenis beschrijft. Goenawan Mohamad beschreef de onrechtvaardigheden die gepaard gaan met van het proces van natievorming in Indonesië. Van Woerden schetste de verantwoordelijkheid van de schrijver in het proces van geschiedschrijving. Een debat onder leiding van Michaël Zeeman. Engelstalig.
-
Zuid-Afrika, Vlaanderen en Nederland: Eenheid van cultuur?
Wat bepaalt heden ten dage de verhouding tussen Nederland, Vlaanderen en Afrikaanstaligen? Is het opnieuw tijd voor gevoelens van verbondenheid, of is dit nog steeds een taboe? Is de verbondenheid er uitsluitend een van de taal, of ook van een gedeelde cultuur? De Vlaams/Nederlandse auteur Benno Barnard, zijn Zuid-Afrikaanse collega Etienne van Heerden en de in Zuid-Afrika opgegroeide Nederlandse auteur Henk van Woerden gingen in gesprek onder leiding van Michaël Zeeman.
-
KIT Tropentheater - Zuid-Afrika programma
Met: Etienne van Heerden, Henk van Woerden, K. Sello Duiker
Schrijver Henk van Woerden introduceerde en interviewde deze avond de Zuid-Afrikaanse schrijvers Etienne van Heerden en K. Sello Duiker. Beiden lazen voor uit eigen werk en gaven tekst en uitleg geven bij de factoren die voor hun schrijverschap belangrijk zijn.
-
Cape Town Festival - Kaapstad
Met: Cynthia Mc Leod, Denise Jannah, Frank Martinus Arion, Henk van Woerden, Michaël Zeeman, Seno Gumira Ajidarma
Het Cape Town Festival (16 tot 24 maart 2002) is een jaarlijks multidisciplinair festival, waarin Winternachten dit jaar het literaire programma verzorgde: een tweedaags mini-festival onder de titel Trade Winds, a sumptuous literary feast with spoken word, music, and video (Passaatwinde - 'n vrolijke fees rondom die gesproke woord, musiek en video) .
Dit festival bood - net als Winternachten in Den Haag - een parallelprogramma op drie podia, met stand-up comedy, video, muziek, performing poets en gesprekken met schrijvers. Michaël Zeeman presenteerde op deze twee avonden een aantal gesprekken van de Winternachten-deelnemers met hun Zuid-Afrikaanse collega's. Henk van Woerden en André Brink spraken over 'rewriting history'; Cynthia McLeod ontmoette haar collega-schrijfster E.K.M. Dido in een gesprek over 'breaking down stereotypes', Frank Martinus Arion sprak met Achmat Dangor over 'creolisation and hybridity' en de Indonesische schrijver Seno Gumira Ajidarma ontmoette in Keorapetse Kgositsile zijn geestverwant in het schrijven over 'jazz and struggle'.De VPRO documentaire 'Korreltjie Niks is my Dood' van Saskia van Schaik over Ingrid Jonker, beleefde zijn Zuid-Afrikaanse première, met een inleiding van de scenarist, schrijver Henk van Woerden.
Ook in dit festival trad Denise Jannah op, nu samen met Kaapse jazz-musici. Andere deelnemende schrijvers en performers waren o.m. Gcina Mhlope, Jeremy Cronin, Gert Vlok-Nel, Loit Sôls & Jethro, Mark Lottering en Dianna Ferrus. De avonden werden afgesloten met muziek van DJ Jools en DJ Mtone Edjabe.
-
Time of the Writer - Durban
Met: Cynthia Mc Leod, Denise Jannah, Frank Martinus Arion, Henk van Woerden, Michaël Zeeman, Seno Gumira Ajidarma
In het festival Time of the Writer (11 tot en met 16 maart) in Durban presenteerde Winternachten een avond onder de titel 'Rewriting History - the Dutch Connection'.
Michaël Zeeman leidde gesprekken met de vier schrijvers, die als gezamenlijk thema het herschrijven van de geschiedenis hebben. Denise Jannah trad op deze avond op met Zuid-Afrikaanse musici. Ze zong o.a. liefdesgedichten uit de Surinaamse, Nederlandse, Afrikaanse en Antilliaanse literatuur, voor haar geselecteerd door Gerrit Komrij. Ook de Zuid-Afrikaanse schrijfster Nadine Gordimer maakte met een voordracht uit haar werk deel uit van dit programma.De vier schrijvers gaven in deze week ook workshops en lezingen op universiteiten, scholen voor journalistiek en middelbare scholen in de stad en in de townships. Ze gaven workshops voor beginnende schrijvers en namen deel aan een conferentie voor schrijvers en uitgevers.
Winternachten fotograaf Serge Ligtenberg reisde mee naar Durban om daar twee studenten fotografie te begeleiden bij het maken van een fotoreportage van het festival.
De overige deelnemende schrijvers aan Time of the Writer waren o.a. Ama Ata Aidoo (Ghana), Gcina Mhlophe (Zuid-Afrika), Akachi Adimora-Ezeigbo (Nigeria), Ken Bugul (Senegal), Kossi Efoui (Togo), Nimrod (Tsjaad), Raphaël Confiant (Martinique), Jamal Mahjoub (Soedan) en Achmat Dangor (Zuid-Afrika).
-
Wingewest van het geweten 2
Met: André Brink, Cynthia Mc Leod, Frank Martinus Arion, Henk Schulte Nordholt, Henk van Woerden, Michaël Zeeman
In 1998 organiseerde Winternachten een forumdiscussie onder deze titel. Tijdens die bijeenkomst deden schrijvers Frank Martinus Arion en Adriaan van Dis een oproep voor de oprichting van een nationaal slavernijmonument. Mede dankzij verscheidene andere initiatieven zal naar verwachting in juni 2002 een monument geplaatst worden in Amsterdam. Tijd voor een vervolgbijeenkomst. Voor wie wordt dit monument geplaatst? Hebben de Nederlanders enig idee van het slavernijverleden? Is het alleen een monument voor de in Nederland wonende nazaten van de slaven? Een discussie over historisch besef en de betekenis van de koloniale geschiedenis voor de nationale identiteit van Surinamers, Antillianen, Indonesiërs, Zuid-Afrikanen en Nederlanders. Een gesprek met schrijvers uit Zuid-Afrika, Suriname, Curaçao en Nederland en een Indonesië-kenner, en een discussie met het publiek, onder leiding van Michaël Zeeman. Voertaal Nederlands.
-
Film en inleiding: Korreltjie niks is my dood
(55 min., beta sp, 2001, kleur) Regie: Saskia van Schaik (voor VPRO televisie). Een documentaire over de Zuid-Afrikaanse dichteres Ingrid Jonker. In de nacht van 18 op 19 juli 1965 liep zij bij Drieankerbaai, Kaapstad de zee in. Er bleef een dochtertje achter, en een klein maar wonderschoon oeuvre, bestaande uit drie poëziebundels. Jonkers werk was niet alleen van grote invloed op het werk van generaties Afrikaanse dichters na haar, maar veroverde ook de harten van vele lezers. Jonker kwam weer volop in de belangstelling toen Nelson Mandela in 1994, bij de opening van het parlement, haar beroemde gedicht 'Het kind' voordroeg. Deze documentaire opent en sluit met dit gedicht, voorgedragen door Mandela en door de moeder van het kind, dat bij de rellen in Sharpville om het leven kwam.' Het gedicht werd een symbool voor eenheid, verzoening, en genezing voor alle Zuid-Afrikaners. Met een inleiding met de schrijver van het scenario Henk van Woerden (schrijver, beeldend kunstenaar), Gerrit Komrij (publiceerde samen met Henk van Woerden een verzamelbundel van het werk van Ingrid Jonker), en schrijver André Brink (Zuid-Afrika).
-
Live Bloemlezing en discussie
Met: Anna Enquist, Ardashir Vakil, Bas Heijne, Basil Appollis, Breyten Breytenbach, Ellen Ombre, Henk van Woerden, Ian Buruma, Jan Eijkelboom, Jit Narain, Lasana M. Sekou, Michaël Zeeman, Rajeev Balasubramanyam, Vamba Sherif
Wat is het mooiste gedicht over diaspora? Een programma in twee delen. In het eerste deel las een aantal van de Winternachtgasten een favoriet gedicht uit de wereldliteratuur. De schrijvers werden geïntroduceerd door Basil Appollis. Aansluitend op de Live Bloemlezing leidde Henk van Woerden met een korte lezing een discussie in over het thema diaspora en de schrijver. De discussie onder leiding van Michaël Zeeman bleek een goede aanloop voor de komende boekenweek, over de 'spagaat' waarin schrijvers uit twee culturen zouden leven.
-
Film: Oost-Timor en Zuid-Afrika
Punitive Damage: (Annie Goldson 1999). Documentaire. Familie zoekt opheldering over dood van jonge demonstrant in Oost-Timor.
A Question of Madness: (Liza Key, 1999) Een portret van Dimitri Tsafendas, de moordenaar van de architect van de apartheid, minister-president Hendrik Verwoerd. Met een inleiding en nagesprek met de maakster door Henk van Woerden. Van Woerden beschreef in zijn boek 'Een mond vol glas' over deze zelfde even boeiende als zonderlinge figuur. -
Live bloemlezing
Met: Arahmaiani, Aya Zikken, Breyten Breytenbach, Dan Jacobson, Denis Henriquez, Frank Martinus Arion, Gerrit Komrij, Henk van Woerden, Jit Narain, Michiel van Kempen, Pim de la Parra, Rendra, Rudy Kousbroek, Soli Philander
Het festival van 1999 werd afgesloten met een 'live bloemlezing'. Deelnemers aan het festival droegen elk hun favoriete gedichten en romanfragmenten uit elkaars literaturen voor. Zo ontstond uit een bonte rij van optredens van kunstenaars een levende bloemlezing uit de Surinaamse, Indonesische, Antilliaanse en Zuid-Afrikaanse literatuur.
-
Op zoek naar Oost-Indisch Zuid-Afrika
Rudy Kousbroek en Henk van Woerden gingen voor De Winternachten op zoek naar Oost-Indisch Zuid-Afrika. 'Malay', zo heten in de Kaap-provincie de nakomelingen van Oost-Indische slaven en dissidenten. Deze laatsten kwamen in de 17e en 18e eeuw regelmatig in opstand tegen het Nederlandse bewind in toenmalig Oost-Indië. Men wilde van ze af en ze werkden verscheept naar naar Kaap de Goede Hoop. Hun Maleise taal en gewoonten laten eeuwen later nog sporen na in Zuid-Afrika en in het Afrikaans. Wat is er nog zichtbaar van hun cultuur? Kousbroek en Van Woerden deden in woord en beeld verslag van hun zoektocht.
-
Zuid-Afrikaanse Winternacht
Met: Aad Nuis, Adriaan van Dis, Carl Niehaus, Emma Huismans, Etienne van Heerden, Henk van Woerden, Lesego Rampolokeng, Louis Maholo and Friends, Michaël Zeeman, Peter Snyders, Robert Dorsman, Sandile Dikene, Soli Philander, Thula Sizwe, Tom Lanoye, Tribal Countdown, Vernon February
Een avond met de schrijvers uit Zuid-Afrika en Nederland. Zij lazen voor uit hun werk en werden geïntroduceerd door Aad Nuis. Ze werden geinterviewd door Michaël Zeeman en Robert Dorsman. In het muziekprogramma waren optredens van o.a. Tribal Countdown. Louis Maholo, Seon Birgin, Frankie Douglas en Ernst Glerum en optredens van de populairste stand-up comedian in Zuid-Afrika, Soli Philander. In het Filmhuis waren te zien de documentaire 'Mandela, Son of Africa, Father of a Nation' van Jo Menell, die vorig jaar werd genomineerd voor een Oscar in de categorie 'beste documentaire'. Verder o.a. de film 'Breaker Morant' , het aangrijpende drama van regisseur Bruce Beresford over de Boerenoorlog en enkele korte films over Zuid-Afrika uit het begin van deze eeuw.
